هنگامی که در سال ۲۰۰۱ استیون اسپیلبرگ فیلم سینمایی هوش مصنوعی را بر اساس طرحی از برایان آلدیس و در واقع بر پایههای پروژه استنلی کوبریک میساخت، شاید گمان نمیکرد اتفاقاتی که در فیلم او رخ میدهد تا این حد در جهان واقعی به وقوع نزدیک باشد. جهانی که در آن روباتها چنان هوشی پیدا کردند که کمکم انسانها از ترس تسلطشان بر جهان آنها را کنار بزنند. ایدهای که حامیان نامداری همچون الون ماسک، در جهان امروز دارد. اما تا به امروز داستان هنوز انقدر تراژیک نشده و مخلوق تنها در خدمت خالق خود عمل میکند.
بیت کوین سریعتر از آنچه تصور میشود، مرزهای پرداخت را سپری میکند. این ارز دیجیتال به دلیل ویژگیهایی چون شفافیت و ارزشمند بودن و همچنین عدم وابستگی به روابط مالی و بانکی جایگاه خود را تثبیت کرده است. اکنون استفاده از بیت کوین و سایر رمزارزها در بیش از ۷۰ کشور جهان رواج یافته است و در موارد مختلفی همچون گردشگری، سرمایهگذاری و ذخیره و همچنین پرداخت ذکات از آن استفاده میشود.
این در حالی است که استفاده و پذیرفتن ارزهای دیجیتال در ایران در بنبست تصمیمگیریها و سلیقههای شخصی باقی مانده است و موضعگیری مشخصی برای استفاده از آن توسط نهادهای دولتی اعلام نشده است. به صورت رسمی بیت کوین در ایران هنوز قانونی نیست اما استفاده از بیت کوین در کشور جرم هم محسوب نمیشود.
در تاریخ ۹ دی ۱۳۹۶، بانک مرکزی ایران اعلام کرد که استفاده و به کارگیری از بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده در تمامی مراکز پولی و مالی کشور ممنوع است. اما این حکم به معنای ممنوعیت کامل بیت کوین و ارزهای دیجیتال نیست. این ممنوعیت اگرچه با هدف پیشگیری از وقوع جرائم از طریق ارزهای دیجیتال عنوان شد، اما بیشک فواید و مزایای ارزهای دیجیتال را نادیده گرفته است؛ امری که میتواند عواقب جبران ناپذیری را از جمله عقب ماندن از چرخه فناوریهای نوین مالی در جهان برای کشور به همراه داشته باشد. در ادامه به مهمترین کاربردهای ارزهای دیجیتال در دنیای امروز اشاره می کنیم:
بیت کوین و ذکات
کمتر کسی فکرش را میکرد که کاربرد گسترده و البته تا اندازهای ناشناخته ارزهای دیجیتال به مناسک دینی هم برسد، اما گزارشهای منتشر شده از لندن حاکی از آن است که بیت کوین این مشهورترین ارز دیجیتال از سوی یک مسجد در این شهر به رسمیت شناخته شده است!
ماجرا از این قرار است که مسجدی ترکی در شرق لندن با نام «شکلول لین» یا «مسجد رمضان» اعلام کرده که استفاده از بیت کوین و دیگر ارزهای رمزنگاری شده را به رسمیت میشناسد و ذکات و خیرات مسلمانان را با ارزهای دیجیتال میپذیرد!
این مسجد هدفش را جذب ذکات بیشتر و ساده کردن روند دریافت آن اعلام و تاکید میکند: این اقدام بزرگی است؛ ما اکنون چارچوبی را برای مسلمانان ایجاد کردهایم تا از مسجد ما حمایت کنند و خیرات و ذکات خود را به ما برسانند. نکته قابل توجه این است که این مسجد تاکنون از این طریق توانسته است ۱۰ هزار لیره استرلینگ جمعآوری کند. این در حالی است که اشکلول لین، نخستین مسجد در جهان است که همراه با فناوریهای نوین روز حرکت کرده و پا در عرصه پذیرش، به رسمیت شناختن و استفاده از رمزارزها گذاشته است.
با نگاهی به دلایل استفاده از ارزهای دیجیتال از جمله شفافیت و محرمانه بودن که از جذابیت آنها نیز محسوب میشود، میتوان دریافت که بیت کوین و اتریوم میتوانند جایگزین مناسبی برای دیگر ارزها و پولهای رایج در جهان باشند که علاوه بر آن ویژگیهایی چون گستردگی و تسهیل در استفاده را نیز یدک میکشند.
تحول در صنعت گردشگری
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در عرصه گردشگری نیز خوش درخشیدهاند و توانستهاند خود را تثبیت کنند. کاربرد بیت کوین در عرصه گردشگری بسیار گسترده است و از گردشگران تا سیاستگذاران عرصه گردشگری را به خود مشغول کردهاند. از جمله کشورهای پرگردشگر جهان که در این زمینه فعال است میتوان به تایوان اشاره کرد. در تایوان بیت کوین به شدت پذیرفته شده است و در بسیاری از مراکز و مغازه ها خرید و فروش میشود. گردشگران در تایلند به راحتی میتوانند بدون نگرانی از در اختیار داشتن پول محلی و وابستگی به آن، از ارزهای دیجیتال و معامله با آن استفاده کنند.
ژاپن نیز از جمله کشورهایی است که با استفاده از فناوریهای نوین مالی کمک قابل توجهی به صنعت گردشگری خود کرده است تا جایی که مناسبات و جشنهایی را تنها با استفاده از ارزهای دیجیتال برگزار میکند.
جالب اینجاست یک گردشگر آلمانی که بیخبر از قطع بودن کارتهای شبکه بینالمللی پرداخت در ایران به تهران سفر کرده بود، و پولی برای گذران سفر خود نداشت، پس از آشنایی با فردی به نام رضا در وب سایت لوکال بیت کوین، توانست بیت کوینهایش را به ریال تبدیل کند.
حفظ دارایی
خرید و سرمایهگذاری در بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف با اهداف متفاوتی صورت میگیرد، در کشورهای توسعه یافته شهروندان بیت کوین را تهیه میکنند تا از افزایش قیمت آن در آینده بتوانند سود کنند، در مقابل در برخی از کشورهای جهان سوم که نظام پولی و ساختارهای اقتصادی آنها رو به فروپاشی است بیت کوین با اهداف دیگری تهیه میشود. اخیرا هجوم مردم ونزوئلا به سمت خرید بیت کوین خبرساز شده است. سقوط آزاد ارزش پول ملی ونزوئلا باعث شد که مردم این کشور به خرید بیت کوین روی آورند. در خبرها آمده است که ونزوئلاییها تنها در یک روز بیش از یک میلیون دلار بیت کوین خریدهاند.
خودپرداز فرودگاهی
با توجه به گسترش روزافزون و متداول شدن استفاده از ارزهای رمزنگاری شده به ویژه بیت کوین، از سوی مردم کشورهای مختلف در سایه افزایش آگاهیهای مزایای استفاده از رمز ارزها، شاهد گسترش خودپردازهای مربوط به ارزهای دیجیتال هستیم. به گونهای که امروز حدود ۴۶۹۸ دستگاه خودپرداز بیت کوین در۷۹ کشور جهان نصب شده و هر روز بر تعداد آن افزوده میشود که رقمی قابل توجه است. در تازهترین اقدام نخستین خودپرداز برای تبدیل یورو به بیت کوین در فرودگاه بینالمللی آمستردام هلند نصب شده است که خبر آن با بازتاب گستردهای در رسانههای جهان همراه بود.
بر این اساس، مسافران فرودگاه آمسـتردام میتوانند از این به بعد از طریق این دستگاه یورو را به بیت کوین تبدیل کنند. اما نصب این خودپرداز موقت و آزمایشی به مدت ۶ ماه است. گفته شده که این اقدام با هدف سوق دادن مسافران بیشتری به سمت استفاده از ارزهای دیجیتال بوده است.
مسئولان فرودگاه اسخیپول آمستردام هدف از نصب این دستگاه را خدمترسانی بهتر به مسافران فرودگاه میدانند و میگویند مسافران از این پس به راحتی میتوانند با ارائه یوروی محلی به این دستگاهها، ارز دیجیتالی و بینالمللی دریافت کنند. فرودگاه اسخیپول آمستردام یکی از بزرگترین فرودگاههای دنیاست و سالانه ۶۸ میلیون مسافر از سراسر دنیا به این فرودگاه رفت و آمد میکنند. این برای نخستین بار است که خودپرداز بیت کوین در یک فرودگاه اروپایی نصب میشود.
اندی وارهول به بیت کوینی
ارزهای دیجیتال اخیرا به میدان مبادلات عجیب و غریب هم پاگذاشته است. پس از دریافت ذکات به بیت کوین در مسجدی در لندن این بار یک حراجی نیز در پایتخت انگلیس قرار است آثار یک هنرمند معاصر را به بیت کوین به حراج بگذارد. در این حراجی قرار است آثار اندی هول، یکی از مشهورترین هنرمندان پاپ معاصر به ارزهای مجازی به حراج گذاشته شود.
به نظر میرسد هدف از انجام این حراجی به بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال جلوگیری از پولشویی و ایجاد فضای جدیدی برای خریداران اعلام شده است و البته این اولین بار هم نیست که آثار یک هنرمند با ارز دیجیتال به حراج گذاشته میشود. تنها قیمت یکی از این آثارهنری بیش از میلیون دلار برآورد شده است که معادل با ۷۳۰ بیت کوین به شمار میرود. قرار است در این حراجی ۴۹ درصد از آثار وارهول به ارزمجازی به حراج گذاشته شود. موسس گالری که قرار است این حراجی در آن انجام شود در مصاحبهای با روزنامه تایمز لندن اعلام کرد که باید راههای جدیدی برای سرمایهگذاری در دنیای هنر ایجاد شود؛ زیرا سبک زندگی میلیونرها و علاقهمندان این حوزه در حال تغییر است و باید با آنها همگام شد. اکنون باید منتظر ماند و دید گسترده استفاده از ارزهای دیجتال قرار است تا به کجا کشیده شود و تا چه اندازه ابعاد مختلف زندگی بشر را دربرخواهد گرفت.
بیشتر بخوانید:
بیت کوین چگونه کار می کند؟ + ویدیو
استخراج بیت کوین چگونه انجام می شود؟
پروپوزال تپروت (Taproot)، گامی برای توسعه بیت کوین
بررسی تراکنشهای مجرمانه بیت کوین
تاریخچه پول، از جنگ جهانی دوم تا ظهور بیت کوین
خرید با بیت کوین: چه شرکتهایی بیت کوین را پذیرفتهاند؟
منبع: مرکز تحقیقات بلاکچین