امروزه در بین فعالان حوزه ارزهای دیجیتال این جملات زیاد شنیده می شود که یک استارتاپ توانسته است با فروش توکن‌هایش سرمایه زیادی را جذب ‌کند، این موضوع یکی از جذاب‌ترین نوآوری‌هایی است که با ورود ارزهای دیجیتال به دنیای ما بوجود آمده است. اگر شما هم علاقه مند به جذب سرمایه گذار و آشنایی با مفاهیم عرضه اولیه سکه (ICO) هستید با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.

عرضه اولیه سکه یا آیکو (ICO) 

عرضه اولیه سکه یا ICO یک رویداد جمع آوری سرمایه (Crowdfunding)، برای استارت آپ ها می باشد که توسط ارزهای دیجیتال تامین مالی لازم برای راه‌اندازی یک ایده را فراهم می کند. در سال های اخیر استارت آپ هایی بوجود آمده اند که از طریق جذب سرمایه به روش عرضه اولیه سکه یا همان آیکو (ICO) توانسته اند موفقیت چشمگیری نصیب خود کنند.

در این روش سرمایه‌گذاران می‌توانند بر روی پروژه‌های استارت آپی جدید سرمایه‌گذاری کنند و در ازای سرمایه جذب شده، به سرمایه گذاران توکن (Token) مخصوصی که در اکوسیستم آن ها تعریف شده است تعلق می گیرد. در مقاله ای جداگانه در مورد توکن ها صحبت کردیم، اما بطور کلی به هر دارایی قابل معامله توکن (Token) می گویند.

اساسا در پروژه هایی که مبتنی بر بلاک چین پیاده سازی می شوند، تیم توسعه دهنده توکن هایی مخصوص برای پروژه خود در نظر می گیرد و افراد با استفاده از آن توکن ها می‌توانند در پروژه شرکت کنند. این توکن‌ها بر روی یک بلاک چین عمومی قابل عرضه می باشند و هر فردی می‌تواند مالکیت آنها را اعتبارسنجی کرده و در صورت تمایل به شخص دیگری انتقال دهد.

مفهوم ICO چیست؟

ICO (آیکو) مخفف عبارت (initial coin offering) یا اصطلاحا عرضه اولیه سکه است، بدین معنی که شرکت‌‌ها از طریق ICO می‌توانند با عرضه‌ی اولیه‌ی کوین یا همان ارز خود، سرمایه جذب کنند. این روش برای اولین بار در سال 2013 اجرایی شد و به عنوان روشی برای سرمایه‌گذاری بر روی پروژه‌‌‌هایی که در مرحله آزمایش قرار دارند شناخته شد. اغلب پروژه هایی که از ICO استفاده می کنند شامل یک تکنولوژی جدید در بلاک‌چین، یک شبکه یا سیستم، یک اپلیکیشن و غیره می‌باشند.

چگونه می توان از آیکو (ICO) استفاده کرد؟

بدون شک هر استارت آپی برای راه اندازی نیازمند سرمایه است تا بتواند سریعتر پیشرفت کند. ICO این بستر را به وجود آورده تا افراد مختلف از سراسر دنیا بتوانند بر روی پروژه های کارآمد سرمایه گذاری کنند. سرمایه گذاران بزرگ و کوچک در مقابل سرمایه اختصاص داده، توکن بلاک‌چینی دریافت می‌کنند. حال اگر توکن‌ها در صرافی‌ها معتبر دنیا همچون کوین بیس و بایننس مورد پذیرش قرار بگیرند و اصطلاحا لیست (List) شوند، با افزایش قیمت فراوانی همراه خواهند شد.‌ این امر سبب شده تا سرمایه‌گذاران زیادی به ICO ها علاقه‌مند شوند.

ایده اولیه پروژه های استارتاپی توسط  وایت پیپر (White Paper) یا همان اوراق سفید ارائه می شود و در آن به شرح کامل و نحوه کارکرد پروژه پرداخته می شود که البته می تواند بسیار سود‌آور و یا کاملاً اشتباه و دروغ باشد.

بنابر این در فاز اول طراحی یک ICO، استارت آپ ها بعد از ارائه White Paper، سرمایه مورد نیاز خود را برای اجرای یک پروژه به چند بخش تقسیم می کنند. همچنین توکن اختصاصی استارت آپ به عنوان سیستم پولیِ شرکت در این بخش تعریف می شود. در واقع توکن‌های معرفی شده همان سهم دیجیتالی هستند که در بستر بلاک‌چین توسعه پیدا می‌کنند و به هر یک از سرمایه گذاران بسته به میزان سرمایه شان، تعدادی از آن سهم های دیجیتالی تعلق می گیرد که در تمام صرافی‌‌های ارز دیجیتال قابل خرید و فروش هستند.

به عنوان مثال رمز ارز اتریوم (ETH) یکی از موفق ترین ارزهایی به شمار می رود که توسط عرضه اولیه سکه یا همان آیکو (ICO) بوجود آمده است. در آن زمان افراد مختلف در ICO اتریوم سرمایه گذاری کردند و در عوض ICO به آن ها تعدادی توکن ETH داد.( ETH همان ارز دیجیتالی است که مبتنی بر بلاک چین اتریوم پیاده سازی شده است). موفقیت عرضه اولیه سکه اتریوم باعث شد که اقبال بسیاری از افراد به سمت این ارز دیجیتالی روی گردان شود و در صنایع و حوزه های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

سوال مهمی که در این جا ممکن است مطرح شود این است که قبل از تکمیل پلتفرم، توکن‌ها بر روی چه بستری عرضه می شوند؟

شبکه بلاک چین عمومی اتریوم این امکان را برای ارائه عرضه‌ی اولیه‌ی توکن‌ها فراهم کرده است. علاوه بر این اگر بخواهیم ویژگی های انتقال‌پذیری و اعتماد مالکیت را برای توکن ها ایجاد کنیم، از بسترهایی که در ارزهای دیجیتال نئو و ویوز بوجود آمده استفاده می کنیم. در حقیقت لازم نیست کوین جدیدی برای اکوسیستم خود از صفر بسازید، بلکه می‌توانید آن را بر اساس کوین های موجود ایجاد کنید!

قوانین عرضه اولیه سکه یا  ICO چیست؟

در حال حاضر برای راه اندازی آیکو (ICO) نیازی به اخذ مجوز از نهاد خاصی وجود ندارد، با این حال در برخی از کشورها قوانین ویژه ای برای آن تبیین شده است. مثلا سازمان بورس اوراق و بهادارآمریکا با شیوه ICO برای جذب سرمایه گذاران مخالفت کرده و قوانین سختی را در حوزه وضع کرده است. وجود این قوانین‌ سخت گیرانه باعث عدم حمایت استارت آپ ها از این کشورها می شود و مردم‌ این کشورها نمی توانند توکن خریداری کنند.

انواع ICO

ICO ها از دو دیدگاه متفاوت مورد بررسی قرار می گیرند، از نظر ماهیت پروژه های استارت آپی و همینطور نحوه ارائه عرضه اولیه. در ادامه به بررسی کامل هر یک می پردازیم.

ماهیت پروژه ها در ICO

عرضه اولیه توکن از لحاظ ماهیت پروژه به چند دسته تقسیم می‌گردد:

ICO ارگانیک (Organic)

در پروژه های ICO ارگانیک، پیاده‌سازی آنها فقط با استفاده از فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر خواهد بود. بدین معنی که این نوع از پروژه ها نمی‌تواند بر بستر زیرساخت فعلی وب محقق شوند. پروتکل اتریوم نمونه ای از ICO های ارگانیک به حساب می آید که برای اجرای قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار می گیرد.

ICO مصنوعی (Artifitial)

ICO مصنوعی در واقع همان پروژه‌های قدیمی‌ای هستند که با وایت پیپر جدید به دنبال جذب سرمایه گذار و ارتقای کسب و کار خود می باشند. این پروژه ها معمولا از زیرساخت های مناسبی برخوردار نیستند و دیر یا زود از چرخه بازار ارزهای دیجیتال (کریپتوکارنسی) حذف می شوند.

 ICO ساختگی (Synthetic)

ICO ساختگی زمانی بوجود می آید که یک شرکت بزرگ و با مشتریان زیاد، قصد داشته باشد به حوزه ارزهای دیجیتال و توکنیزایسون (tokenization) سازمان خود وارد شود. این حوزه برای بسیاری از شرکت های بزرگ می تواند راهکاری هوشمندانه باشد.

ICO مضحک  (LOL)

بعضیاز ICO ها به هیچ یک از دسته های  ذکر شده تعلق ندارند و صرفا برای شوخی و خنده طراحی شده اند!

دوج‌کوین (Dogecoin) نمونه بارز این نوع از ICO هاست. دوج‌کوین ابتدا تنها یک شوخی بود اما در حال حاظر بازاری به ارزش ۱۲۵ میلیون دلار دارد.

روش های عرضه اولیه در ICO

ICO ها از لحاظ روش های ارائه توکن به 4 دسته کلی تقسیم می شوند:

عرضه‌ اولیه‌ی توکن (Initial Token Offering)

عرضه‌ اولیه‌ی توکن (ITO) در واقع همان عرضه‌ اولیه‌ی کوین است با این تفاوت که در آن ارز دیجیتال جدیدی تولید نمی شود و پروژه بر بستر بلاک‌چین‌های موجود نظیر پلتفرم اتریوم ایجاد می گردد.

عرضه‌ توکن اوراق بهادار (Security Token Offfering)

عرضه‌ توکن اوراق بهادار (STO) به اموالی گفته می شود بر گرفته شده از سیستم سهام سنتی می باشد. این توکن‌ها مانند اوراق بهادار واقعی هستند پشتوانه ای نظیر دارایی‌ها، سود و درآمد شرکت دارند. بنابراین می‌توانند به عنوان راه‌حلی برای نگرانی‌های دولت باشند.

عرضه‌ اولیه‌ توکن برگشت پذیر (Reversible initial coin offering)

عرضه‌ اولیه‌ی سکه برگشت پذیر (RICO) یک روش برای جذب سرمایه است توسط آن سرمایه گذاران می توانند توکن‌های خریداری شده‌ی خود را در هر مرحله از پروژه پس داده و پول خود را باز پس گیرند.

عرضه‌ اولیه‌ توکن تعاملی  (Interactive Initial Coin Offering)

 عرضه‌ اولیه‌ توکن تعاملی  (IICO) در حقیقت به عنوان پرکاربرد ترین روش برای ICO شناخته می شود که توسط سازنده اتریوم، ویتالیک بوترین مطرح شد. در این روش تمامی افراد شرکت‌کننده دارای یک سقف سرمایه‌گذاری هستند که اگر از چیزی که وعده داده شده بگذرد، اتر به سرمایه‌گذار بازگردانده می‌شود.

تفاوت عرضه اولیه سکه (ICO) با عرضه اولیه سهام در بورس (IPO)

امروزه بسیاری از شرکت ها به علت رشد و گسترش ارزهای دیجیتال، نسبت به ارائه توکن ها و شبیه‌سازی عرضه اولیه سهام علاقه مند شده اند تا با استفاده از قرارداد‌های هوشمند در بلاک‌چین اتریوم بتوانند سهام های خود را بصورت دیجیتال یا همان توکن ارائه کنند.

اما بطور کلی تفاوت هایی میان آیکو (ICO) و عرضه اولیه سهام (IPO) وجود دارد که در ذیل به آن ها اشاره می کنیم:

• ICO کاملا بر بستر اینترنتی انجام می‌گیرد.
• برای شرکت در ICO نیازی به داشتن حداقل سرمایه اولیه به عنوان ضمانت وجود ندارد.
• راه اندازی ICO نیازی به اخذ مجوز ندارد.
• نقد کردن توکن‌ها در ICO از فروش سهام راحت‌تر است.
• ریسک و کلاهبرداری در آیکو (ICO) بالاتر است.

علاوه بر موارد فوق، تفاوت اصلی آیکو (ICO) و آیپو (IPO) این است که افرادی که در عرضه اولیه سهام شرکت های بورس شرکت می کنند، به عنوان سهامدار شرکت شناخته می شوند و قسمتی از سهام اصلی آن شرکت در اختیارشان قرار می گیرد. اما در آیکو (ICO) شرکت مورد‌نظر یک ارز دیجیتال عرضه می‌کند و سرمایه‌گذار در واقع آن ارز را خریداری می کند و نمی‌تواند در مورد آن نظری بدهد و یا ادعای حقوق کند.

مزایای شرکت در ICO و خرید توکن چیست؟

خریداران توکن در واقع صاحب آن محسوب می شوند و می توانند از افزایش قیمت احتمالی آن کسی سود کنند. علاوه بر این صاحبان توکن به نوعی سهام‌دار استارت‌آپ محسوب می شوند و می‌تواند از خدمات خاصی که شرکت در بلاک چین عمومی ایجاد کرده برای خرید خدمات یا کالا استفاده کند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی بر این شد تا تقریبا به تمامی سوالاتی که ممکن است در مورد عرضه اولیه سکه (ICO یا آیکو) در ذهن شما شکل بگیرد پاسخ های واضحی داده شود. نکته حائز اهمیت این است که ICO فقط به عنوان یک راه جدید برای سرمایه گذاری و همینطور جمع آوری پول برای استارت آپ ها محسوب نمی شود، بلکه راهی است برای به دست آوردن مشتریان و شبکه‌سازی بیشتر در یک کسب ‌وکار.

به همین علت روز به روز ICO های بیشتری بوجود می آیند که قابلیت های فراوانی را ارائه می کنند. با این حال در این حوزه به تازگی اقدامات کلاهبردارانه گسترش پیدا کرده است و برای انتخاب یک ICO مناسب و مطمعن باید قبل از اقدام به سرمایه گذاری، تمام جوانب آن را خوب بسنجید و در مورد اعتبار شرکت مورد‌نظر تحقیق کنید. همچنین استفاده از مشاوران مرکز تحقیقات بلاک چین، می تواند شما را در این امر یاری کند.

مطالب مرتبط:

ترید و معامله ارزهای دیجیتال را چگونه شروع کنیم؟

منبع: مرکز تحقیقات بلاک چین